Ειδικές δράσεις για προστασία των μελισσών

Τα τελευταία χρόνια αναφέρεται αισθητή αύξηση της θνησιμότητας μελισσών σε πολλές χώρες στον κόσμο. Δεδομένου του ότι οι υγιείς μέλισσες είναι σημαντικές για την παραγωγή μελιού αλλά και ως επικονιαστές οπωροφόρων δέντρων, για την καλύτερη κατανόηση των λόγων στους οποίους οφείλεται η υψηλή θνησιμότητα των μελισσών παγκοσμίως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε στις 6 Δεκεμβρίου τις προτάσεις της για μια σειρά ειδικών δράσεων.

Μέχρι στιγμής, οι επιστημονικές μελέτες δεν έχουν προσδιορίσει τις ακριβείς αιτίες αλλά ούτε και το ακριβές μέγεθος του προβλήματος. Η Επιτροπή έχει αναλάβει μια σειρά πρωτοβουλίες, ανταποκρινόμενη στις ανησυχίες του μελισσοκομικού τομέα, ενώ προετοιμάζονται και επιπλέον ενέργειες. Η μελισσοκομία είναι μια ευρέως αναπτυγμένη δραστηριότητα στην ΕΕ. Υπάρχουν περίπου 700 000 μελισσοκόμοι στην Ένωση, οι περισσότεροι από τους οποίους ασκούν τη μελισσοκομία ερασιτεχνικά. Με το έγγραφο που εκδόθηκε θα υποστηριχθούν οι προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος.

Ο αρμόδιος επίτροπος για θέματα υγείας και καταναλωτών, κ. Τζον Ντάλι  δήλωσε: «Η προστασία της υγείας των μελισσών είναι ιδιαίτερα σημαντική στην ΕΕ. Η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει το υφιστάμενο πλαίσιο, στο πνεύμα της αρχής που διέπει τη στρατηγική μας για την υγεία των ζώων, ότι δηλαδή η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία και να υποστηρίξει τα κράτη μέλη και τους μελισσοκόμους στις προσπάθειές τους για καλύτερη και αειφόρο υγεία των μελισσών.» Και, συνοψίζοντας: «Η ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα θα εντείνει τις συζητήσεις για την υγεία των μελισσών με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και θα προετοιμάσει το έδαφος για εντονότερη δράση εκ μέρους της ΕΕ.»
 
Αντιμετώπιση της θνησιμότητας των μελισσών

Στην ανακοίνωση της Επιτροπής διασαφηνίζονται βασικά ζητήματα που αφορούν την υγεία των μελισσών και περιγράφονται οι πρωτοβουλίες που έχει δρομολογήσει η Επιτροπή για την αντιμετώπιση του ζητήματος, καθώς και οι δράσεις που έχει ήδη αναλάβει. Η Επιτροπή έχει δρομολογήσει, ολοκληρώσει ή σχεδιάσει τις ακόλουθες ειδικές δράσεις που θα επιτρέψουν την καλύτερη κατανόηση της θνησιμότητας των μελισσών και, στη συνέχεια, την ανάληψη των διαφόρων δράσεων αποκατάστασης που ενδεχομένως θα χρειαστούν:

Ορισμός εργαστηρίου αναφοράς της ΕΕ για την υγεία των μελισσών (ANSES - SophiaAntipolis - France)

Πιλοτικό πρόγραμμα επιτήρησης για να εκτιμηθεί η έκταση της θνησιμότητας των μελισσών

Επισκόπηση των κανόνων της ΕΕ για την υγεία των ζώων και των μελισσών, ιδίως για ουσιώδη στοιχεία όπως οι γενικοί ορισμοί, οι αρχές των μέτρων καταπολέμησης ασθενειών και μετακινήσεων
Αυξημένη χρήση συμβουλευτικών εγγράφων για να αντιμετωπιστούν θέματα για τα οποία δεν θα προσφερόταν η νομοθέτηση σε επίπεδο ΕΕ
Κατάρτιση δημόσιων υπαλλήλων των κρατών μελών σε θέματα σχετικά με την υγεία των μελισσών στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Καλύτερη κατάρτιση για ασφαλέστερα τρόφιμα»
Συνεκτίμηση της περιορισμένης διαθεσιμότητας κτηνιατρικών φαρμάκων για μέλισσες, κατά την επισκόπηση της νομοθεσίας της ΕΕ για τα κτηνιατρικά φάρμακα
Έγκριση παρασιτοκτόνων σε επίπεδο ΕΕ μόνον αν είναι ασφαλή για τις μέλισσες
Προστασία των μελισσών με την αντιμετώπιση των απωλειών όσον αφορά τη βιοποικιλότητα
Αύξηση της συνεισφοράς της ΕΕ στη χρηματοδότηση των εθνικών μελισσοκομικών προγραμμάτων κατά 25%, περίπου, για την περίοδο 2011-2013
Ερευνητικά σχέδια σχετικά με την υγεία των μελισσών και τη μείωση των άγριων αλλά και των κατοικίδιων επικονιαστών, συμπεριλαμβανομένων των σμηνών μελισσών στην Ευρώπη
Αύξηση της συνεργασίας με διεθνείς οργανισμούς (π.χ. τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων)

Τα επόμενα βήματα

Η ανακοίνωση θα χρησιμεύσει ως βάση περαιτέρω συζήτησης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και τις αρχές των κρατών μελών αλλά και τους ενδιαφερομένους. Θα συμβάλει επίσης στον εντοπισμό πιθανών επιπλέον δράσεων που απαιτούνται σε επίπεδο ΕΕ.
Η περαιτέρω εναρμόνιση των μέτρων της ΕΕ, συνεκτιμώντας τις αρχές της αναλογικότητας και της επικουρικότητας, θα παίξει σημαντικό ρόλο στους προβληματισμούς αυτούς. Τα μέτρα μπορούν, επίσης, να περιλαμβάνουν μη νομοθετικές πρωτοβουλίες για την προαγωγή ενός υψηλότερου επιπέδου υπευθυνότητας και ευαισθητοποίησης μεταξύ των μελισσοκόμων όσον αφορά τις ασθένειες των μελισσών.
 
Το ζητούμενο

Η υγεία των μελισσών επηρεάζεται από πολλούς και διάφορους παθογόνους παράγοντες (βακτηριακούς, ιολογικούς, παρασιτικούς κ.α.). Λίγα είναι γνωστά σχετικά με το ρόλο που διαδραματίζουν οι ασθένειες των μελισσών στην αύξηση της θνησιμότητας ή για την αλληλεπίδραση των παθογενών με άλλους παράγοντες και πώς αυτό επιδρά δυσμενώς στην υγεία των μελισσών.
Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία των μελισσών είναι: οι μελισσοκομικές πρακτικές, η περιορισμένη διαθεσιμότητα θεραπευτικών αγωγών και το ίδιο το περιβάλλον. Στους αρνητικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες που πρέπει να εξεταστούν συγκαταλέγονται η χρήση παρασιτοκτόνων στη γεωργία, η κλιματική αλλαγή, η έλλειψη τροφής και η απώλεια βιοτόπων.
Ο τομέας χαρακτηρίζεται από διάφορα είδη μελισσοκομίας (επαγγελματική ή ερασιτεχνική, σταθερά ή κινητά μελίσσια, εποχιακή μετακίνηση). Η υγεία των μελισσών και η τεχνολογία διαφέρουν σημαντικά σε σύγκριση με άλλα ζώα, όπως τα βοοειδή ή τα πουλερικά, επειδή οι μέλισσες ζουν σε σμήνη και επηρεάζονται πιο άμεσα από το φυσικό τους περιβάλλον. Οι διαφορετικές περιφέρειες (κλίμα, παραδοσιακή/τοπική παραγωγή) και η κατανομή ασθενειών είναι, επίσης, παράγοντες που παίζουν ρόλο στη μελισσοκομία.
 Όλα αυτά τα στοιχεία οδηγούν σε σύνθετες και πολλαπλές ανάγκες, προσεγγίσεις, απόψεις και πρακτικές.

ΠΗΓΗ
AGRONEWS